Dalam menuju kepada sebuah negara bangsa, kestabilan politik, ekonomi dan
pendidikan amat diperlukan. Maka dengan itu dasar pendidikan yang mantap akan
menjadi asas kepada rujukan berfokus untuk mengelakkan daripada konflik seperti
masalah perpaduan kaum, ketidakpuasan hati antara kaum dan perpecahan. Keadaan
ini akan menyumbang kepada masalah pembangunan, keamanan dan kemajuan sesebuah
negara. Dasar pendidikan negara adalah manisfestasi daripada Falsafah Pendidikan
yang mula ditulis pada tahun 1988, falsafah-falsafah yang terkandung didalamnya
mengandungi matlamat, pelaksanaan pendidikan, ciri-ciri yang hendak dibentuk
dalam diri individu dan hal-hal yang terkait dengan bidang pendidikan. Sebelum
tahun 1988, falsafah pendidikan bersifat tersirat sahaja iaitu hanya merujuk
kepada perkara-perkara asas daripada dasar kerajaan seperti Rukun Negara, Dasar
Ekonomi dan ideologi kerajaan ketika itu.
Pembentukan Falsafah Pendidikan Negara bermula daripada pembentukan negara
Malaysia yang merdeka dah berdaulat, ia bermula sejak Malaysia menuntuk
kemerdekaan daripada penjajah British. Dasar Pecah dan Perintah oleh pihak
Inggeris pada sekian lamanya telah menjadi dasar pendidikan ketika itu, usaha-usaha
perpaduan sama ada antara suku kaum yang ada atau antara penduduk luar bandar
dengan penduduk bandar. Keadaan ini mengundang kepada hala tuju pendidikan
rakyat yang kabur pada ketika itu, sekolah-sekolah vernakular yang
diperkenalkan lebih kepada pengekalan ideologi dan identiti satu-satu kaum
sahaja dan asasnya bersifat tidak kukuh.
Perkembangan sistem pendidikan terus berkembang secara perlahan dan
berterusan, tetapi masih lagi wujud isu-isu seperti pengekalan identiti kaum
sendiri, tiada tujuan pendidikan untuk kemajuan dan pembangunan negara bangsa
serta tiada usaha untuk tujuan perpaduan kaum bagi pembentukan negara Malaysia.
Falsafah pendidikan ketika itu tidak secara tersirat, malah hanya bertujuan
untuk memenuhi keperluan kepada satu-satu kaum sahaja pada masa itu sahaja.
Kesan daripada dasar pecah dan perintah oleh penjajah berjaya mewujudkan
keadaan yang tidak stabil dan bersatu padu ini, tujuan penjajah untuk menangguh
kemerdekaan Tanah Melayu ketika itu jelas dengan menjadikan alasan perpaduan
kaum tidak dicapai ketika itu.
Tuanku Abdul Rahman dan beberapa pemimpin politik tempatan telah sedar
untuk mengubah sistem pendidikan penjajah kepada sistem pendidikan kebangsaan
selaras usaha untuk membentuk sebuah negara bangsa ketika itu. Pada tahun 1956
satu jawatankuasa yang dikenali sebagai Jawatankuasa Pelajaran 1956 yang
diketuai oleh Tun Abdul Razak telah ditubuhkan. Laporan jawatankuasa ini akan
dilaksanakan sebagai dasar pendidikan apabila Tanah Melayu telah merdeka kelak.
Laporan ini juga dikenali sebagai Penyata Razak 1956 yang seterusnya menjadi
asas kepada Ordinan Pelajaran 1957. (Abu Bakar Nordin & Ikhsan Othman 2008).
Selepas Merdeka, Penyata Rahman Talib 1960 diwujudkan sebagai kesinambungan
penyata Razak 1956. Kementerian Pelajaran ketika itu banyak merujuk kepada
Penyata Razak 1956 dan Penyata Rahman Talib 1960 dalam usaha mencipta dasar
pendidikan kepada rakyat Malaysia yang baru merdeka. Pokok utama dalam mengkaji
kedua-dua penyata ini ialah isu perpaduan kaum, usaha pendidikan juga terjurus
kepada pembangunan sebuah negara yang baru merdeka, insfrastruktur dan
kemudahan awam. Usaha ini juga mengharapkan agar keperluan sumber manusia
sebagai penggerak kemajauan negara bangsa akan dapat dipenuhi melalui
pendidikan.
Falsafah pendidikan masih belum lengkap dan digunapakai sebagai dasar
pelajaran negara ketika itu. Walaubagaimana pun, pelbagai pindaan ke arah lebih
baik dilakukan dari masa ke semasa, Jawatankuasa Kabinet 1974 telah ditubuhkan
untuk mengkaji pelaksanaan sistem pendidikan sejak tahun1961. Daripada hasil
laporan Jawatankuasa 1974 ini, banyak pindaan dibuat dalam sistem pendidikan
negara seperti penekanan kepada keperluan asas iaitu 3M (membaca, menulis dan
mengira). Selain itu, ditambahkan juga pendidikan kerohanian dan kurikulum
menggunakan acuan Malaysia ketika itu. Pengenalan KBSR 1982 dan KBSM 1988 juga
merupakan kesan daripada Laporan Jawatankuasa Kabinet 1974 selain permulaan
kepada pembentukan falsafah pendidikan negara.
(Abu Bakar Nordin & Ikhsan Othman 2008).
Laporan Jawatankuasa Kabinet telah diterbitkan pada tahun 1979 sebagai
permulaan falsafah pendidikan negara yang tersurat dan memenuhi keperluan
rakyat ketika itu. Ia dikenali sebagai Falsafah Pendidikan Negara (FPN) dan FPN
diperkenalkan secara bertulis pada tahun 1988.
(Abu Bakar Nordin & Ikhsan Othman 2008) Antara asas pembinaan FPN ialah pertama
merangkumi pelbagai perkara termasuklah pembangunan insan, pembangunan negara,
keadaan rakyat yang berbilang kaum serta agama kearah pewujudan satu bangsa
Malaysia yang maju, berdaya saing serta mempunyai jati diri yang mantap
melibatkan intelek, rohani, emosi dan jasmani secara seimbang dengan
berlandaskan kepada ketuhanan.
FPN juga diasaskan kepada hasrat dan aspirasi negara dan dinyatakan secara
bertulis memberi penekanan kepada usaha melahirkan insan yang berilmu dan
berakhlak, seimbang dan harmonis, yang boleh mencapai kesejahteraan diri dan
memberi umbangan kepada keharmonian dan kemakmuran masyarakat dan negara. Ini
seterunya menjadi satu matlamat asas dan penting dalam sistem pendidikan
kebangsaan. Penekanan terhadap diri, masyarakat dan negara penting bagi
mengukuhkan perpaduan kaum di Malaysia. Walaupun terdapat pelbagai kaum di
Malaysia, ia merupakan satu tanggungjawab diri menyumbang kepada masayarakat
yang berbilang bangsa dan khasnya Malaysia tanpa ada prejudis terhadap kaum
lain.
Asas FPN juga mengambil kira aspirasi proses pembangunan bangsa dan negara
yang agak panjang. Dalam falsafah ini digariskan bahawa harus selari dengan
kehendak agama Islam sebagai agama rasmi serta pembangunan negara. Pemahaman
terhadap asas ini penting kepada kaum-kaum penganut agama lain untuk mengakui
dengan jelasnya terhadap kedudukan agama Islam dalam perlembagaan Malaysia,
oleh itu FPN dibentuk berlandaskan syariah dan bukan ideologi sekular dalam pendidikan
kita. Falsafah pendidikan Islam dimasukkan dalam FPN iaitu menekankan perkembangan
seimbang diri individu dari segi rohani, intelek, emosi dan fizikal yang
membawa kepada individu beriman, berilmu, berakhlak, bertakwa dan beramal soleh
untuk membina masyarakat, hormat-menghormati dan bantu membantu antara satu
sama lain. (resolusi dan konsensus sedunia pendidikan Muslim, 1977)
Selain itu, dalam FPN juga menekankan nilai baik seperti yang terdapat
dalam falsafah barat, tetapi lebih daripada itu pemilihan nilai-nilai yang baik
itu daripada pelbagai sumber dan falsafah. Apabila unsur dan nilai baik ini
dimasukkan dalam FPN maka ia seharusnya diterima oleh lapisan masyarakat tanpa
ada keraguan dan tiada pihak akan menolaknya. FPN merupakan gabungan terbaik
daripada pelbagai sudut, ini memungkinkan sistem pendidikan negara akan terarah
dengan lebih jelas dan sistematik serta mudah difahami. Guru sebagai pelaksana
FPN harus memahami secara mutlak asas dan nilai-nilai yang terdapat dalam FPN
ini, dengan hala tuju yang jelas ini diharapkan semua pihak akan berusaha
merealisasikan FPN supaya pembangunan negara akan lebih berkembang lancar
seiring dengan moral rakyat dan masyarakatnya
yang baik dan mulia.
FPN yang telah mengalami beberapa penambahbaikkan dalam usaha memantapkanya
harus dilaksanakan dengan strategi yang bersepadu. Jika melihat kepada tujuan
pendidikan yang mahukan masyarakat yang makmur dan sejahtera antara manusia
sesama manusia, hubungan manusia dengan tuhan dan manusia dengan alam. Oleh
itu, strategi-strategi pelaksanaan FPN amat penting untuk merealisasikan tujuan
ini. Perkara yang paling penting ialah daripada pendidikan ini akan
menghasilkan rakyat yang berilmu, berakhlak, bertanggungjawab dan berhak
menikmati kebahagian hidup serta sedia berbakti kepada keluarga, masyarakat,
agama, bangsa dan negara.
Berasaskan FPN, ia mempunyai usaha-usaha untuk menyediakan bekalan sumber
manusia dan ada menyentuh berkaitan soal pembangunan sosial manusia dalam
menerapkan unsur integrasi dalam FPN ini. Ia merangkumi penyediaan kepada rakyat
Malaysia peluang untuk menuntut ilmu dan kemahiran, dengan ilmu dan kemahiran
ini dapatlah mereka melakukan kerja serta dapat membezakan antara perkara baik
dan perkara yang kurang elok untuk dipilih dalam kehidupan mereka nanti.
Keduanya ialah memperluaskan pengetahuan, kefahaman dan kesedaran tentang
tanggungjawab rakyat Malaysia yang demokratik. Ketiga memberikan peluang
pendidikan kepada semua lapisan masyarakat tidak kira agama, kaum, umur,
keturunan dan keadaan fizikal. Keempat ialah untuk membolehkan seseorang itu
menghayati Rukun Negara untuk menjadikan seseorang rakyat Malaysia yang taat,
progresif, petrotik, toleransi dan bermoral. (Abu Bakar Nordin & Ikhsan Othman 2008).
FPN merangkumi juga definisi yang jelas dalam sistem pendidikan kebangsaan
iaitu bermula pada peringkat pra-sekolah hingga pendidikan tinggi dan begitu
juga Bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar didalam sistem pendidikan
kebangsaan. FPN yang telah mantap dan menjadi asas kepada
kebanyakkan akta-akta pendidikan di Malaysia seperti Akta Pendidikan 1996 telah
dikekalkan sifatnya, tetapi terdapat beberapa penambahan perkataan bagi tujuan
memantapkan lagi falsafah ini dan FPN seterusnya dikenali sebagai Falsafah
Pendidikan Kebangsaan (FPK) sebagai nama baharu untuk falsafah pendidikan
negara kita sekarang.
Rujukan
kedua, Tanjong
Malim Perak : Quantum Books.
No comments:
Post a Comment